Xa umntu esenza into ekucaphukisayo, okanye ekubangela ukuba ube sentlungwini kunye nokukhathazeka, umxolela njani?
Ngumbuzo esiye sawubuza ngawo onke amaxesha ebomini bethu.
Nokuba ububi bukhulu okanye bincinci, sikholelwa ekubeni uxolelo yindlela elungileyo yokwenza.
KODWA…
Ukuxolela akusoloko kuza lula.
Ngapha koko, ukuxolela umntu okukhathazileyo kungathatha ixesha kunye nomzamo.
Ezinye izinto zoyikeka kangangokuba zinokuthatha ixesha lokuphila ukuze zihambelane nazo. Kwaye ukuxolelwa akunakuze kwenziwe ngokupheleleyo.
Kulungile.
Ukuxolela kunokuba nzima. Nokuba uthabathe amanyathelo kwicala elilungileyo unokubonelela ngezibonelelo ezinkulu zeemvakalelo nezomzimba.
Ngethamsanqa, kuye kwakho uphando olunzulu lwenzululwazi malunga nendlela uxolelo olusebenza ngayo.
Eli nqaku liza kuvavanya ezimbini zeemodeli ezisetyenziswa kakhulu zokuxolela:
1. Umzekelo weNkqubo yoXolelo
2. Imodeli yoXolelo yeWorthington REACH
Ezi modeli zibonisiwe zinceda abantu ukuba baxolele ngokukhawuleza nangokupheleleyo kunabo bangalandeli mzekelo.
Kodwa kuqala, masibuze umbuzo obalulekileyo…
Ukuxolela Kuyintoni?
Xa sisithi sixolele umntu, sithetha ukuthini?
Kunzima kunokuba ucinga ukufumana impendulo kulo mbuzo.
Uxolelo asinto inye. Ayisiyonto uyenzayo nje.
Iingcali zengqondo zikwaphule ukuxolelwa zibe ziinxalenye ezimbini:
1. Ukuxolelwa ngesigqibo.
Inxalenye yoko kuthetha ukuxolela kukuthatha isigqibo sokungaphindezeli okanye ukubuyisela.
Oku kuhlala kulula kwicala lokuxolelwa njengoko kunxulumene nohlobo lomntu esinqwenela ukuba lulo.
Nokuba umntu usonile, ikhampasi yethu yokuziphatha kunye izimvo zakho Kuthetha ukuba asiyiboni njengokumane kubangela ukuba umntu alingane ngokuqaqanjelwa.
Ibinzana elithi “iliso ngeliso lishiya umhlaba wonke ungaboni” libinzana eliqhele ukubonisa ukuba impindezelo yenzekile kuye wonk 'umntu ekugqibeleni.
Ke, ekuphenduleni ekoniweyo, sithatha isigqibo sokuba asizukuzama ukuzibuyisela.
Ithetha ukuthini ukubanda intliziyo
Endaweni yoko, siya kumbona umenzi wobubi njengomntu ofanelwe ukuphathwa ngokufanelekileyo.
2. Ukuxolelwa ngokweemvakalelo.
Icala lesibini kuxolelo kukukhutshwa kweemvakalelo ezingalunganga ngakumenzi wobubi kunye nesenzo sobubi.
Uxolelo lunokuthathwa njengolunikiweyo xa kungekho mvakalelo imbi xa kungekho mvakalelo yokungathathi cala emntwini.
Okanye, kunokuthiwa uxolelo lwenzeka xa iintlobo zeemvakalelo obukade unazo umntu zikwazi ukubuyela.
Ngamanye amagama, ukuba waziva ushushu komnye umntu ngaphambi kwesiphoso, uziva ukuba inqanaba elifanayo lobushushu kuye lakube uxolelo olupheleleyo lwenzekile.
Le yinxalenye ethatha ixesha elide ukufezekisa.
Awunakho ukuzilungelelanisa ngokulula iimvakalelo zakho njengoko unokwenza izigqibo zakho.
Ngelixa kunokufuna ukuba ulume ulwimi lwakho okanye ulwe nomnqweno wenyama, ukuthatha isigqibo sokuba ungaziphindezeli yinto onokuyenza ngokuzazi.
Ukuqhubekeka nefuthe leemvakalelo lesiphoso kufuna ixesha kunye nomsebenzi.
Ukuxolelwa ngokweemvakalelo kufuna ukupheliswa kweemvakalelo zokungaxoleli.
Inzondo, umsindo, ubutshaba, Ubukrakra , uloyiko-ukusebenza kwezi kunye nezinye iimvakalelo ozibambe ngakumenzi wobubi okanye isenzo esibi akusoloko kulula.
Ukuba isenzo esingalunganga besinzima okanye sihlala ixesha elide, umsebenzi ofunekayo wokujongana nokujongana neemvakalelo ngendlela esempilweni uhlala ufuna uncedo lobuchwephesha.
Yiyo ke loo nto, kunokwenzeka ukuba umntu abenakho ukuxolelwa kwisigqibo kwaye aqhubeke nokungaxoleli ngokweemvakalelo ixesha elide.
Kukuthini ukuxolela AKUKHO.
Abantu babedla ngokuxova ukuxolela nokuvumela umntu 'aphume emhadini.'
Oku akunjalo.
Uxolelo ayikho enye yezi zinto:
1. Ukulibala -Xa ungade uqonde ukungalunganga ngokweemvakalelo, akufuneki ulibale ukuba yenzekile.
Ngapha koko, kungcono ukuba ukhumbule okungalunganga okanye ungawa into enye kwakhona ngokungazisusi kwiimeko ezithile okanye uzimele.
2. Ukunxibelelana -Akunyanzelekanga ukuba wamkele ukungalunganga njengoko kulungile.
Kwaye awumniki menzi wobubi imvume yokuziphatha kwakhona, kuwe okanye komnye umntu.
3. Ukukhanyela / Ukucutha -Akunyanzelekanga ukuba ubukhanyele ubuzaza bolwaphulo-mthetho.
Ewe, unganakho ukudlulela kuyo ngokweemvakalelo, kodwa oku akwenzi ukuba isenzo esingalunganga sibe sibuhlungu okanye sibe buhlungu ngelo xesha.
4. Ukuxolela - ukuxolela umntu akuthethi ukuba ngekhe ufune ubulungisa ngento abayenzileyo.
Apho kufanelekileyo, unokunyanzelisa imithetho elawula intlalo ohlala kuyo.
5. Uxolelwaniso - ukuxolela umntu UCanzibe kubandakanya ukulungisa ubudlelwane obonakaliswe sisenzo esibi, kodwa oku akuyomfuneko ukuxolelwa.
Ungaxolela umntu kwaye unganqweneli ukuba nalo mntu ebomini bakho kwakhona.
6. Ingcinezelo - xa umntu ekuvisa kabuhlungu, loo mvakalelo iyinyani. Uxolelo aludingi ukuba uyityhale loo mvakalelo iye ezantsi kwingqondo yakho engekho zingqondweni.
Njengokuba besele sihlolile, uxolelo lweemvakalelo luthetha ukukhupha ezo mvakalelo zingalunganga zijongane nazo.
Izibonelelo zeMpilo yokuXolelwa
Usenokuba uyazibuza ukuba kutheni kufuneka uzihluphe ngokuzama ukuxolela umntu ngezinto azenzileyo.
Kuhlala kusithiwa ukuxolelwa kukhulu kuwe, kuxolelwa, kunokuba kunjalo kumenzi wobubi.
Kwaye oku kuyinyani.
Ukuxolela kuyafuneka kuphela xa omnye umntu eziva ekhathazekile zizenzo zomnye.
Ukupheliswa kwale ntlungu sisizathu esingunobangela wokuba uzame ukuxolela abo bakukhathazayo.
Inzululwazi ukuza kuthi ga ngoku iyakuqinisekisa oku.
Ungenelelo lokuxolela zibonisiwe Iindlela ezisebenzayo zokulwa nefuthe lomzimba kunye neemvakalelo zokungalunganga.
Ngelixa iimeko zabantu zinokwahluka kakhulu, ukuxolela kunokuba neziphumo ezihle Ngomsindo, unxunguphalo, usizi, uxinzelelo lwasemva koxinzelelo, uxinzelelo, uxinzelelo lwegazi, kunye neentlungu ezisezantsi.
Ngo-2015, bekukho inkangeleko ebanzi kakhulu okwangoku kwidatha ejikeleze uxolelo kunye nezibonelelo zalo kwimpilo nakwintlalo-ntle .
Ngokuqinisekileyo akuyomfuneko ukuba ufunde olo phando ukuze uqonde ukuba inkqubo yokuxolela umntu ingaluncedo olukhulu kuwe.
Ungamxolela Njani Umntu
Ngoku ukuba unemvelaphi malunga nokuba uxolelo luyintoni kwaye alukho, kwaye uyaziqonda izibonelelo zempilo yokwenene zokulandela uxolelo, masenze ngakumbi.
Ngelixa kukho iimodeli ezininzi zokunceda abantu bafumane uxolelo ezintliziyweni nasezingqondweni zabo, zimbini ezi zixutyushwa kakhulu.
Inkqubo yoXolelo yokuLunga
Le modeli yakhawulwa nguRobert D. Enright Ph.D, umphandi kunye uprofesa kwiYunivesithi yaseWisconsin-Madison .
Unguvulindlela kuphando lwenzululwazi lokuxolelwa kwaye wachaza okokuqala imodeli yakhe yokuxolela ngo-1985.
UGqr. Enright uqhekeza uxolelo abe zizigaba ezine. Ngaphakathi kwezi zigaba kukho amanyathelo angama-20 adala indlela eya kuxolelo.
Indlela epheleleyo ichazwe kwincwadi yakhe Uxolelo lukhetho , kodwa nantsi inkcazo emfutshane.
1. Ukutyhila isigaba.
Yintoni eyenzekileyo kwaye ndiziva njani ngayo?
Le yeyona mibuzo iphambili ekufuneka uyiphendulile kwesi sigaba.
I-lil uzi vert yobudala be-27
Phambi kokuba uxolelo lwenzeke, kuya kufuneka ucace malunga nokuba yintoni kanye kanye ekufuneka uxolelwe.
Kuya kufuneka uphendule le mibuzo: Ngubani? Intoni?
Ngubani owakukhathazayo? Bangoobani kuwe-umhlobo, iqabane, umntu osebenza naye, umntu ongamaziyo, iqela?
Bakwenze ntoni ukukhathaza? Sisiphi isenzo esenzekileyo? Kwathiwa ntoni? Zaziphi iimeko ezazingqonge esi senzo?
Okulandelayo, kuya kufuneka ujonge ukuba esi senzo sikuchaphazele njani.
Zithini iziphumo zomthetho? Oku kunokubandakanya ukwenzakala ngokwasemzimbeni okanye ukwenzakala, ifuthe kwimeko yakho yezemali, ukuphulukana nomsebenzi, ukuqhawuka kobudlelwane.
Zithini iziphumo ezisisiseko? Isenzo siyichaphazele njani impilo-ntle yakho ngokwasemoyeni nangokweemvakalelo?
Oku kunokubandakanya iimvakalelo ezahlukeneyo ezinje ngeentloni, umsindo, kunye nokuziva unetyala.
Okanye isenokubangela unxunguphalo, uxinzelelo okanye ezinye iingxaki zempilo yengqondo.
Mhlawumbi uneengcinga ezingalindelekanga ngomenzi wobubi okanye ngesiphoso eso. Okanye ukhathazwa ngamaphupha amabi malunga nayo.
Kwaye isenzo siyitshintshe njani imbono yakho yehlabathi? Ngaba ngoku ungaphezulu impoxo okanye ukungabi nathemba?
Esi sigaba sibizwa ngokuba sisigaba sokutyhila kuba kuya kufuneka wenze ngokuchanekileyo oko: kutyhila kangangoko unako malunga nokungalunganga kunye nefuthe ebenalo kuwe.
Ukujongana nezi zinto kuhlala kubangela uxinzelelo lweemvakalelo.
2. Isigaba sesigqibo.
Eli nqanaba ngokubanzi liqala xa uqaphela ukuba le nto uyenzayo ayisebenzi.
Iinzame zakho ukuza kuthi ga ngoku ukoyisa iintlungu oziva ungazuzanga umvuzo kwaye udiniwe kukuziva ulimele ngalo lonke ixesha.
Isigqibo ekufuneka usenzile kukuzama ukuqala kwenkqubo yokuxolela umntu owonileyo.
Awunyanzelekanga ukuba ubaxolele, kodwa kufuneka wamkele ukuba uxolelo yindlela ozoziva ungcono ngayo kwakhona.
Esi sigqibo sesinye osithathayo ukuthatha ubomi bakho bube kwicala elilunge ngakumbi kunalolo ulwenze ngokungalunganga.
Eli nqanaba lesigqibo lihambelana nokuxolelwa kwezigqibo ekuxoxwe ngazo ngaphambili. Ifuna uyeke nawuphi na umnqweno wokuziphindezela.
Unokuthanda (inqaku liyaqhubeka ngezantsi):
- Ungalwamkela Njani Uxolo Ubuye Uphendule Umntu Oxolileyo
- Ungazixolela Njani: 17 Akukho Iingcebiso zeBullsh * t!
- Ungayiyeka Njani Intukuthelo: Amanqanaba asixhenxe ukusuka kwiRage ukuya kuKhululwa
- Kutheni abanye abantu bengaxolisi okanye bavume ukuba baphosakele (kunye nendlela yokujongana nabo)
3. Isigaba somsebenzi.
Uxolelo lweziphoso ezincinci lunokuza ngokwendalo ekuhambeni kwexesha njengoko imeko yeemvakalelo iyadamba.
Kwimeko apho isenzo esingalunganga sibange ifuthe elikhulu kubomi bakho nakwiimvakalelo zakho, umsebenzi uyafuneka ukuzisa uxolelo lweemvakalelo.
Inxalenye yokuqala yalo msebenzi ihlala ithatha uhlobo lokutshintsha indlela ojonga ngayo umntu okwenze kakubi.
Oku kunokubandakanya ukujonga ngaphaya kwezenzo zabo ezibuhlungu okanye amagama kwimvelaphi yabo kunye nezizathu abanokuthi baziphathe ngendlela abaziphethe ngayo.
Ngaba isenzo sabo siphenjelelwe bubuntwana obuneengxaki okanye yimizekelo emibi ebekwe ngabazali babo babagcinayo?
Ngaba babephantsi koxinzelelo olukhulu xa bekwenzakalisa?
Unokujonga njani ngaphaya kwesenzo ngokwaso kwaye ubone umenzi wobubi njengomntu onesiphako?
Unokucinga njani ngeziphene zakho kunye namaxesha apho ukhathaze abanye ukuba babone umenzi wobubi ngokwahlukileyo?
Nje ukuba ukwazi ukubabona ngokukhanya okutsha, ungathatha amanyathelo okuqala kwinkqubo yokuziva uvelwano kubo.
Kwaye uvelwano ngokufuthi lukhokelela kwiimvakalelo ezilungileyo ngakumbi ngakubenzi bobubi. Ngokuqinisekileyo kuyanceda ukunciphisa iimvakalelo ezingakhiyo onokuba nazo kubo.
Ukwamkela intlungu ebangelwe lilinyathelo elibalulekileyo ekufuneka ulithabathe kweli nqanaba. Kubalulekile ukuba ukhumbule ukuba le ntlungu ayifanelekanga okanye ayifanelekanga.
Yintlungu oyivayo. Intlungu ethe yenziwa kuwe.
Eli nqanaba linokubandakanya okanye lingabandakanyi uxolelwaniso phakathi kwakho nomntu okwenzakalisileyo.
Ukuba unqwenela ukuba olo lwalamano luqhubeke, ngoku lixesha lokuba uqale amanyathelo okuya kusana ukwakha kwakhona ukuthembana nentlonipho, kwaye kwezinye iimeko uthando olwalukho.
4. Isigaba sokomeleza.
Ngeli nqanaba lokugqibela kuza ukuqonda ukuba uxolelo lubonelela ngokhuseleko lweemvakalelo.
Uyabona ukuba kufuneka umxolele umntu okuhlukumezile.
Iimvakalelo ezingalunganga ezinxulunyaniswa nesenzo esiphosakeleyo ziyasuswa, mhlawumbi zide ziphele kwaphela.
Endaweni yabo, usenokude uqalise ukujonga intlungu nokubandezeleka okwehlelayo njengethuba elibalulekileyo lokutshintsha ebomini bakho.
Unokufumana intsingiselo ebengekho ngaphambi kokwenza okungalunganga. Asisosizathu kangako, kodwa sisiphumo esihle sayo.
Ukukhula kuhlala kuza ngexesha elinzima lobomi bethu kwaye unokujonga esi siqendu njengeyona nto ibalulekileyo ekukhuleni kwakho.
Ungajonga ubomi bakho kunye nezenzo zakho ngokwahlukileyo kwaye uthathe isigqibo sokuba kufuneka ufune uxolelo lwabanye.
Olu phengululo alunakho ukwenza ubulungisa kwinkqubo epheleleyo uGqirha Enright ayenzileyo.
Ukuba unqwenela ukufunda malunga nokusebenzisa imodeli yakhe epheleleyo, sicebisa ukuba ufunde incwadi yakhe Uxolelo lukhetho .
2. Imodeli yoXolelo yeWorthington REACH
Le modeli yakhawulwa ngu-Everett Worthington Jr., Ph.D., a uprofesa othathe umhlala-phantsi kwiYunivesithi yaseVirginia .
Usebenze kwicandelo lokuxolelwa ukusukela ngo-1990 kwaye unesizathu sakhe somzamo oqhubekayo-ukubulawa kukamama wakhe ngo-1996.
Igama elithi REACH sisichazi koonobumba abamele inqanaba kwimodeli.
Makhe sijonge kubo nganye nganye.
R = Khumbula
Inyathelo lokuqala kukucinga emva kwesiganeko esikwenzakalisileyo.
Kuphela, zama ukugcina umbono engqondweni yakho njengenjongo kangangoko kunokwenzeka.
Gcina iinyani: iintshukumo ngokwazo, amagama athethiweyo.
Kodwa musa ukunamathisela naziphi na iilebhile kwezi zinto.
Umntu owonileyo akanguye imbi umntu. Bangumntu nje.
Awulilo ixhoba. Ungomnye umntu.
Ukwenza okungalunganga akukho ngaphezulu nje kothotho lwezenzo.
E = Uvelwano
Nokuba kunzima kanjani, zama ukunyathela izihlangu zomenzi wobubi.
Xa bebuzwa ukuba kutheni bekwenzakalisa, zeziphi izizathu abanokuzinika zona? Zaziyintoni iinjongo zabo?
Zeziphi iimeko ezazingqonge isenzo esingalunganga kwaye zazinokuba negalelo njani koku?
Babeziva njani ngelo xesha?
Jonga ukuba zikhona na izizathu zokuziva inqanaba lovelwano kunye nokuqonda kubo.
Buza ukuba ubuya kwenza ntoni kwimeko efanayo. Phendula ngokunyanisekileyo.
A = Isipho sokuzithandela
Kulo mzekelo, ukuxolelwa kubonwa njengesipho esiza kunikwa umenzi wobubi ngendlela yokungazingci.
Eli linyathelo elinzima, kodwa isizathu salo silula.
Cinga ngexesha apho wenzakalisa omnye umntu okanye wabangela ubunzima obubonakalayo, kwaye bakuxolela oko.
Uziva njani oku?
Ngaba unombulelo? Ndikhululekile? Nwabile? Luxolo?
Ngoku cinga emva kwexesha owawuke waxola ngalo umntu ngaphambili kwaye nendlela ekwenze waziva ngayo.
Ngaba waziva ulula, ngokungathi umthwalo ususiwe? Ukukhululeka ngakumbi, kunye nengxwabangxwaba yangaphakathi?
Ngoku khawucinge ngobugwenxa obo. Ngenxa yokuba uxolelwe ububi obukhe wabubangela, buza ukuba ingaba lo mntu ukulungele na ubabalo olufanayo?
Kwaye ukwazi ukuba uxolelo lwexesha elidlulileyo lukwenze waziva ubhetele, ungasicinga na ngokunikela ngesi sipho kule meko?
C = Zibophelele
Nje ukuba ufikelele kwinqanaba apho uziva ukulungele ukuxolela umenzi wobubi, zinikezele kolo xolelo.
Uyenza njani le nto?
Yibhale kwidayari yakho.
Iiklasi eziza kwenziwa zizibini ezitshatileyo
Xelela umhlobo ukuba ukhethe ukumxolela.
Bhala ileta yoxolelo kulo mntu ubangele ukwenzakala (awunyanzelekanga ukuba ubanike).
Ezi zinto zilula zisebenza njengemvumelwano yoxolelo lwakho. Zikukhumbuza ukuba uzibophelele ekuxoleleni loo mntu.
H = Bamba uxolelo
Inqanaba langaphambili lokuzibophelela kuxolelo lwakho ngendlela ephathekayo kunceda ukubambelela kolo xolelo xa unokuhlehla.
Kubalulekile ukuba ukhumbule ukuba uxolelo luphelele ezandleni zakho. Unamandla okukhetha iimvakalelo ozivumela ukuba zilawule ingqondo yakho.
Esi sisikhumbuzo esisebenzisekayo xa ujongene nento enokubangela iinkumbulo zentlungu kunye nentlungu ozifumeneyo.
Inokukunceda ukuba uzibhaqa ucinga ngokuphinda phinda.
Ngelixa iinkumbulo zaso ziya kuhlala zikhona, ungazixelela ukuba iimvakalelo ozifumanayo ngenxa yezi nkumbulo ayikukubuyisa ukuxolelwa kwakho.
Awumxoleli loo mntu. Ezo mvakalelo zizifundo ezinokukunceda ukuba uphephe ukwenzakala ngendlela efanayo kwakhona.
Ukuphinda amanqanaba.
Imodeli ye-REACH ayisiyonto udlula kuyo kube kanye.
Kwaye ukuxolelwa ngokweemvakalelo osebenza kuko akunakulindeleka ukuba kugqitywe okokuqala.
Kodwa ngokuhamba ngokwamanqanaba amaxesha amaninzi, uyaqhubeka ukunciphisa iimvakalelo ezimbi.
Kwaye ungakhulisa iimvakalelo ezilungileyo onokuthi uziva ngazo ngomenzi wobubi - uvelwano nemfesane - de zibe zilawula ngaphezu kweemvakalelo ezimbi.
Ukufunda malunga nemodeli ye-REACH ngokweenkcukacha, ungabhekisa kwincwadi kaGqr. Worthington Ukuxolela noXolelwaniso: Iibhlorho zokuPhila kunye neThemba .
Ukongeza, ubonelela ngeencwadi zomsebenzi ezininzi kwiwebhusayithi yakhe onokuzikhuphela simahla. Ezi ziqulathe imithambo emininzi yokukunceda xa usendleleni eya ekuxolelweni.
Ezi ncwadi zinokufumaneka apha: http://www.evworthington-forgiveness.com/diy-workbooks
Ngaba ikho into enokuxolelwa?
Ngamanye amaxesha abantu benza izinto ezimbi, ezimbi kwabanye.
Ngaba aba bantu kunye nezi zenzo banokuxolelwa?
Impendulo emfutshane yile: ewe, banokuba njalo, kodwa bahlala bengekho ngokupheleleyo.
Into yokuqala ekufuneka uyikhumbule kukuba uxolelo alwenzeki ngobusuku obunye. Olona lwaphulo-mthetho lumandundu lungathatha ixesha elide.
Kodwa inkqubo yoxolelo njengoko ichaziwe kwezi modeli zimbini zingasinceda ekunciphiseni ubungqongqo beemvakalelo ezingalunganga onokuthi uzibambe.
Ungahamba ngezi modeli kaninzi, kwaye ixesha ngalinye zinokukunceda usondele ukufezekisa uxolelo lweemvakalelo.
Kodwa kubalulekile ukuba ungazibethi xa ungenako ukuxolela umntu ngokupheleleyo.
Kwaye nokuba omnye umntu ubhengeza ukuba uxolele ityala elifanayo (mhlawumbi umntu kwiqela lenkxaso), akufuneki uzive usilele ngenxa yokungakwazi ukuxolela ububi obenziwe kuwe.
Njalo Zenzele inceba . Yiba nobumnene kwaye wamkele ukuba le nkqubo inde kwaye inzima.
Nokuba ufikelela kwisiphelo esifanelekileyo okanye hayi, ungasoloko uzama ukuhamba kancinci kwicala elifanelekileyo.
Ngenyathelo ngalinye, unokuziva ubhetele kancinci.
Eli phepha linamalungu onxibelelwano. Ndifumana ikhomishini encinci ukuba ukhetha ukuthenga nantoni na emva kokucofa kuyo.
Imithombo:
https://thepsychologist.bps.org.uk/volume-30/august-2017/forgiveness
https://internationalforgiveness.com/need-to-forgive.htm
https://internationalforgiveness.com/data/uploaded/files/EnrightForgivenessProcessModel.pdf
https://couragerc.org/wp-content/uploads/2018/02/Enright_Process_Forgiveness_1.pdf
http://www.evworthington-forgiveness.com/reach-forgiveness-of-others
http://www.stlcw.com/Handouts/Forgiveness_using_the_REACH_model.pdf