Ngaba ungaphezulu kobuchopho basekhohlo okanye ocinga ngengqondo yasekunene? Umbuzo odla ngokubuzwa ukukunceda uqonde ukuba zeziphi iintlobo zezakhono kunye nokucinga onokuba ngcono kuko.
Kukho imibuzo emininzi ekwi-Intanethi, izixhobo zokuzinceda, i-gurus, kunye ne-infographics ezithi zikuncede ubone ukuba uluhlobo olunjani lokucinga.
Ngokwenza njalo, ukhululekile ukuba ugxile ekomelezeni icandelo lobuthathaka bengqondo yakho ukuvula amandla akho apheleleyo.
Kukho abaphuhlisi beapps abasebenzisa la mabango ukuphuhlisa kunye nokuthengisa iimveliso ezenzelwe ngokukodwa ukunceda iingcinga zengqondo yasekhohlo okanye esekunene zomeleze amandla abo engqondo.
Inye ingxaki kodwa. Uluvo olupheleleyo lwengqondo yokucinga yasekhohlo okanye yasekunene yintsomi ezalwe liliso lenyaniso.
Le nyaniso yafunyanwa kwaye yongezwa ngabantu ababambelele kolu luvo, bayityhalela emhlabeni njengeyona ndlela ilula yokuchaza ukuntsonkotha kobuntu kunye nengcinga.
Ubunzima obusaphononongwa ngoochwephesha bezenzululwazi kunye noochwephesha ngenzame yokuqonda ukuba kukuthini ukuba nolwazi kunye nabantu.
Mhlawumbi unengxaki yokufunda iingxaki ezinzima, ke ukuba ujolise ekuphuhliseni ingqondo yakho yasekhohlo yokucinga, unokuyicombulula ngokulula le ngxaki!
Okanye ukuba ufuna ukwamkela ubuchule kunye ne-intuition, kuya kufuneka womeleze ingqondo yakho yasekunene!
Ngelishwa, ayisiyiyo indlela esebenza ngayo ingqondo.
Yintoni uBrain oSekhohlo-oLungileyo weBongo yokuCinga?
Ithiyori yengqondo yasekhohlo yokucinga ngengqondo iphakamisa ukuba isiqingatha ngasinye sobuchopho silawula imiba ethile yokucinga komntu kunye nokuqonda kwehlabathi.
Ithiyori le yavela emsebenzini womntu owaphumelela iMbasa kaNobel uGqirha Roger Sperry, owayefunda ngeziphumo zokuxhuzula.
Ugqirha Sperry wafumanisa ukuba ukusika ubume bengqondo obudibanisa iihemispheres zasekhohlo nasekunene kunye (i-corpus callosum) zinokuphelisa okanye zinciphise ukuxhuzula kwizigulana ezinesathuthwane.
Izigulana ezazinqunyulwe i-corpus callosum ziya kufumana obunye ubunzima njengesiphumo. Ugqirha Sperry wafumanisa ukuba umbono oqhelekileyo wobuchopho ngelo xesha wawungachanekanga.
Kwakukholelwa ukuba icala lasekhohlo lilawula ukucinga njengomthombo ophambili wohlalutyo, ulwimi, kunye nezakhono eziphezulu ezifundileyo zeemoto ngelixa icala lasekunene lalingazi, njengoko kubonakala ngathi lijongana nobudlelwane bendawo.
I-hemisphere elungileyo yathathelwa ingqalelo ukuba yavela kancinci kuba yayingayiqondi intetho okanye ukufunda.
USperry kunye nezinye izazinzulu baya kuthi emva koko bafumanise ukuba uninzi lwezigulana ezinengqondo ezahlulayo zinokuqhuba uninzi lwezinto abazenzayo kunye nezenzo zabo nasemva kokuba iihafu zengqondo zinqanyuliwe.
Icala lasekunene lobuchopho lafunyanwa lingasisithulu ngokupheleleyo. Yayingaphantse ibe yinkqubela phambili njenge-hemisphere yasekhohlo, kodwa yayinokuqonda amabinzana athile kunye nokupela amagama athile.
USperry wafumanisa ukuba zombini iziqingatha zobuchopho zazisazi kwaye zisazi, nokuba zazingazi ukuba esi siqingatha simbi sasifumana ntoni.
Iziqingatha ezibini zobuchopho zisebenza ngokulandelelana xa zidityanisiwe, kodwa zinokusebenza ngokuzimeleyo xa zihlukene.
Yintoni le icinga ukuba yingqondo yasekhohlo?
Umntu ekucingelwa ukuba ushiywe ebuchotsheni kuthiwa uhlalutya ngakumbi, ujonge, abe sengqiqweni, kwaye abe nendlela yokwenza izinto. Bangabantu abaphendula ngcono kwiingxoxo ezisengqiqweni, kwiinyani ezinzima, nakwiinkqubo.
Banokugqwesa kumacandelo anje ngenkqubo yekhompyuter, imathematics, ubunjineli, kunye nolunye uqeqesho apho kukho indawo yeKhonkrithi A ukuya kwiNqaku B kwindlela yokuhamba komsebenzi okanye ekusombululeni iingxaki.
Iingcibi zengqondo ekhohlo kukholelwa ukuba zingcono ukucinga ngokugxekayo , ukuqiqa, ukulungisa iingxaki kunye neelwimi.
Bakholisa ukucinga ngamagama endaweni yemifanekiso.
Yintoni efanelekileyo yokucinga?
Isicatshulwa esifanelekileyo sokukholelwa sikholelwa ukuba ngumntu ohambelana neemvakalelo, enobuchule , ucinga, kwaye uyile.
Bacingelwa ukuba bayacinga ngakumbi, banovelwano, bathambekele kwezobugcisa, kwaye bangcono kwimisebenzi yoyilo.
ImiSebenzi enxulunyaniswa nabantu abacinga ngokuchanekileyo kubandakanya amagcisa, iimvumi, iingcibi, abacebisi, kunye nabayili bemizobo.
Batyekele ekubeni ngabacingisi bemifanekiso abakhulu abaphumelela kubuchule bokwenza izinto, kwiimvakalelo nakukucinga.
Iingcinga zabo zihlala zivela ngakumbi njengemifanekiso kunamagama.
Unokuthanda (inqaku liyaqhubeka ngezantsi):
- Yandisa i-Acuity yakho yengqondo ngokwenza ezi zinto zi-6 zilula
- Fumanisa ukuba 'i-Self-Concept' yakho ilawula njani yonke into oyenzayo noyicingayo
- Iindidi ezili-9 zobuNgcali: Fumanisa ukuba ungayandisa njani eyakho
- Ngaba uyi-'Sensing 'okanye i-'Intuitive' Ubuntu?
Ngaba kukho ukufanelekela ngasekhohlo ekucingeni kwengqondo-ekunene ukucinga?
Olona phando lwakutshanje ngesihloko lubonisa ukuba ithiyori njengoko ichaziwe ayichanekanga.
Isifundo se-2013 olinganise umsebenzi wazo zombini iziqingatha seengqondo zabantu abali-1 000 ngesikena se-MRI kwisithuba seminyaka emibini bafumanise ukuba abathathi-nxaxheba basebenzise zombini iingqekembe zobuchopho babo ngaphandle kwecala elibalulekileyo.
Ifumanise ukuba umsebenzi kuzo zombini i-hemispheres wahlukile ngokuxhomekeke kumsebenzi womthathi-nxaxheba.
Owona mzekelo uqhelekileyo ukhankanyiweyo malunga nokutolikwa kolwimi. Nangona amaziko olwimi engqondo ebekwe kwi-hemisphere yasekhohlo kuninzi lwabantu, ilungelo ligxile kwiimvakalelo nakunxibelelwano olungenamlomo.
undenza ndizive ngathi andimfanelanga
Nangona kunjalo bukhona obunye ubungqina bokucebisa ukuba iimpawu ezithile zobuntu zinesiseko somahluko phakathi kwekhohlo nomsebenzi wasekhohlo wobuchopho.
Ithemba kunye nethemba, umzekelo, kucingelwa ukuba ziyahambelana ngomsebenzi omkhulu kwi-cortex yasekhohlo nasekunene ngokulandelelana.
Kodwa oku akuthethi ukuba abantu abanethemba lokungazithembi abanamsebenzi kwi-cortex engaphambili efanelekileyo okanye ukuba abo banethemba lokungabi nathemba abanamsebenzi kwi-cortex yangaphambili yasekhohlo.
Okanye umntu onethemba ngokubanzi akanakuba nethemba malunga nezinto ezithile zobomi babo kwaye kungenjalo.
Ngaba ubuchwephesha busebenza njani, bafunde kwaye baguquke njani?
Ubuchopho beplastikhi-ekwabizwa ngokuba yi-neuroplasticity- lixesha elingaqhelekanga kumntu oleleyo. Igama leplastiki livusa iingcinga kunye nemifanekiso yezinto ezifana nezikhongozeli, iithoyi, okanye ukugoqa ukugoba.
Nangona kunjalo, kwihlabathi le-neuroscience, ubuchopho beplastikhi ibinzana elisetyenziselwa ukuchaza indlela ingqondo eya kutshintsha ngayo kunye nobudala obungcono okanye obubi, busebenza ukubumba ubuntu kunye nokukhula kwengqondo.
Imba engwevu iya kutshintsha ngokwasemzimbeni kunye nexesha. Inokuba shushu ngakumbi okanye inciphe, enokubangela ukuba unxibelelwano lwe-neural lube buthathaka, unqamle, womeleze okanye wenziwe.
Utshintsho kwingqondo yomntu kunokubangela ukuba bafumane okanye baphulukane nobuchule obutsha. Ukufunda izinto ezintsha kuzivocavoca ingqondo kwaye kubangele unxibelelwano ngakumbi ukuba lwenziwe. Amalungu amaninzi engqondo ayanxibelelana ukuze akhule kwaye akhumbule eso sakhono.
Le nkqubo isebenza ngasemva njengoko umntu elibala izinto. Unxibelelwano luye lube buthathaka kwaye lunqamle uxhulumaniso, lusenza kubenzima ukukhumbula ulwazi okanye izakhono umntu awayenazo ngaphambili.
Intsomi yokuKhula okuQhelekileyo kokuDibana nokuKhula kunye nokuhla
Kukho inkolelo eqhelekileyo yokuba ingqondo ilunge ngakumbi ekufundeni nasekufuneni ulwazi ngakumbi xa umncinci.
Le nkolelo ibonakalisiwe kwimbono yokuba abantwana banomdla, iziponji zolwazi ezinexesha elilula kakhulu lokufunxa kunye nokubambelela kulwazi.
Njengokuba umntu esiba mdala, ingqondo yakhe iye ingabi nakho ukufunda kwaye ibambelele kulwazi olutsha, ke ngoko kubalulekile ukwenza okuninzi kokufunda komntu kwasekuqaleni kobomi bakhe.
Inzululwazi ikholelwa kwaye uluntu lwamkele ukuba njengoko sikhula, kufanelekile ukuba silindele ukwehla kwengqondo kumandla ethu okufunda kunye nokugcina ulwazi.
Le nkolelo iqhelekileyo ijonge ngakumbi nangakumbi njengentsomi .
Ayisiyo eyokuba umntu oneminyaka yobudala ugwetyelwe ukwehla kwengqondo kunye nokungakwazi ukufunda, ngakumbi kukuba ubuchopho beplastiki bomntu butshintsha ngendlela eyenza ukuba kufundwe kwaye kugcinwe ulwazi lohlukile kunaleyo umntu anokuyilindela ebutsheni bakhe.
Isifundo esikhankanyiweyo sikhomba kwinkolelo yokuba eyona ngxaki asikokuhla kwengqondo kunye nokungakwazi ukufunda, kodwa loo minyaka itshintsha indlela ingqondo efumana ngayo kunye neenkqubo zolwazi ezigcinwe kwimemori.
Ngamanye amagama - umntu mdala uya efumana amava, kokukhona eya esiba namava, kokukhona kunzima ukuba ingqondo ihlele lonke olo lwazi luqokelelweyo ukuze ifumane ulwazi olufunayo, nto leyo ethoba isantya somntu.
Ayifani tu kuneyakho ikhompyuter okanye i-smartphone. Ulwazi oluthe kratya kunye neeapps ozifakileyo, kancinci iya kusebenza kuba ifuna ukuhlela ulwazi ngakumbi ukufikelela kwidatha eyifunayo.
Ukukhula komdala akuthethi ukuba umntu akanako ukomeleza ingqondo yakhe ngokufunda izakhono kunye nokufumana amava amatsha.
Ngapha koko, baninzi abantu phaya abaqhubeka nokwakha kulwazi lwabo kubo bonke ubomi babo- kwaye leyo yinxalenye ebalulekileyo yokondla kunye nokuphucula amandla akho engqondo.
Isishwankathelo
Uluvo lokuba abantu abathile banendawo ephezulu yengqondo ngelixa abanye benendawo ephezulu yengqondo asekho ichanekile.
Ewe, imisebenzi ekhethekileyo inxulunyaniswa nelinye icala lobuchopho, kodwa, ngokubanzi, abantu basebenzisa omabini amacala ukuya kwinqanaba elifanayo.
Ezinye iinkalo zobuntu bakhe - ezinje ngokuba nethemba kunye nokuphelelwa lithemba- zinokusekwa kwimisebenzi emikhulu kwindawo enye yengqondo, kodwa oku akulingani nolawulo oluqhubekayo lwecala elinye.
Izakhono ezinje ngobuchule okanye ukucinga okuqiqayo zezi: izakhono . Banokufundwa kwaye bahlonitshwe ngokuhamba kwexesha njengaso nasiphi na esinye isakhono, enkosi kwiplastikhi yengqondo. Azizalwanga kwaye azisekelwanga ekubeni umntu othile usekhohlo- okanye ulungile.
Ngaba ubuchwephesha bengqondo yasekhohlo dichotomy iya kuqhubeka? Mhlawumbi kunjalo. Uluvo lusasazeke kangangokuba nokuba alusenaso isiseko enyanisweni, luthathe inkcazo yentlalo yomahluko ebantwini.